Maszyny wyprodukowane na użytek własny – czy muszą mieć znak CE? Wielu producentów i użytkowników maszyn zachodzi w głowę, czy można to ominąć, czy jednak wymagają tego przepisy. Nadanie znaku CE jest istotne do zapewnienia bezpieczeństwa użytkowania, a także uniknięcia sankcji czy kar. Sprawdź, czy przepisy wymagają znaku CE dla maszyn wyprodukowanych na własny użytek!
Spis treści
Po co Ci oznaczenie CE?
Co oznacza znak CE?
Posiadanie znaku CE a spełnianie wymagań prawnych i technicznych przez urządzenie
Dyrektywa maszynowa – co to jest?
Z czego składa się ocena zgodności maszyn?
1. Analiza ryzyka
2. Dokumentacja techniczna
3. Deklaracja zgodności UE
4. Instrukcja obsługi
5. Prawidłowe oznakowanie maszyny
Dyrektywa maszynowa – problemy producentów
Audyt CE – sposób, by uniknąć kar
Bibliografia
Po co Ci oznaczenie CE?
Znak CE jest niezbędny, jeśli chcesz wprowadzić produkt na rynek Unii Europejskiej. Ale – uwaga! – sam w sobie nie gwarantuje zgodności z prawem. Odpowiedź na pytanie, dlaczego tak się dzieje, znajdziesz w tym tekście, przybliżającym kulisy oznaczeń CE. Weryfikacja zgodności z Dyrektywą maszynową powinna zawierać m.in. dokładną analizę dokumentacji technicznej, deklaracji zgodności, oznakowania CE oraz instrukcji obsługi. A że nie zawsze tak się dzieje, tylko regularne audyty i kontrole dają pewność, że maszyna spełnia wszystkie niezbędne wymagania, zaś jej użytkowanie jest bezpieczne i zgodne z prawem.
Co oznacza znak CE?
W dobie globalizacji i intensywnej wymiany handlowej znak CE stał się synonimem zgodności produktów z rygorystycznymi normami Unii Europejskiej dotyczącymi bezpieczeństwa, zdrowia i ochrony środowiska. Widoczny na maszynach, urządzeniach elektrycznych czy zabawkach znak CE jest często postrzegany jako gwarancja jakości i bezpieczeństwa.
Posiadanie znaku CE a spełnianie wymagań prawnych i technicznych przez urządzenie
Niestety posiadanie znaku CE nie zawsze oznacza, że produkt rzeczywiście spełnia wszystkie wymagania prawne i techniczne. Praktyka pokazuje, że w wielu przypadkach znak CE jest nadawany bez rzetelnego przeprowadzenia wszystkich wymaganych kroków. Może to wynikać z chęci szybkiego wprowadzenia produktu na rynek, ograniczenia kosztów związanych z testami i certyfikacją, a czasem z czystej nieświadomości lub niewiedzy producentów o pełnym zakresie obowiązków, jakie niesie za sobą oznakowanie CE. W rezultacie maszyny i urządzenia trafiające na rynek mogą nie spełniać krytycznych norm bezpieczeństwa, co stwarza zagrożenie dla zdrowia i życia użytkowników! Dlatego tak ważne jest, aby producenci, dystrybutorzy i użytkownicy końcowi byli świadomi, jak właściwie sprawdzić, czy maszyna rzeczywiście spełnia wszystkie wymagania Dyrektywy maszynowej (MD, 2006/42/WE).
Chcesz uzyskać znak CE? Potrzebujesz weryfikacji oznakowania CE?
Dyrektywa maszynowa – co to jest?
Dyrektywa maszynowa 2006/42/WE to najważniejszy akt prawny regulujący wprowadzanie maszyn na rynek europejski. Określa ona podstawowe wymagania bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, które muszą być spełnione przez każdą maszynę.
Z czego składa się ocena zgodności maszyn?
Proces oceny zgodności maszyn z dyrektywą unijną składa się z następujących elementów:
Analiza ryzyka
Producent musi zidentyfikować ograniczenia maszyny oraz wszystkie potencjalne zagrożenia związane z maszyną, a następnie ocenić ryzyko. W oparciu o wyniki analizy należy podjąć odpowiednie środki ochronne, które minimalizują ryzyko do akceptowalnego poziomu. Analiza ryzyka powinna być udokumentowana i przechowywana jako część dokumentacji technicznej.
Dokumentacja techniczna
Powinna ona zawierać szczegółowe informacje na temat konstrukcji maszyny, wyniki analiz i testów, opisy procedur oraz schematy techniczne. Dokumentacja musi być kompletna i dostępna dla organów nadzoru rynku przez co najmniej 10 lat od daty produkcji ostatniej maszyny. W skład dokumentacji technicznej wchodzą:
- opis ogólny maszyny,
- rysunki konstrukcyjne i schematy elektryczne,
- opisy i wyjaśnienia konieczne do zrozumienia działania maszyny,
- lista norm zharmonizowanych zastosowanych w procesie projektowania i produkcji,
- wyniki przeprowadzonych testów i analiz ryzyka,
- opis zastosowanych środków ochronnych.
Deklaracja zgodności WE
Deklaracja zgodności WE to formalne oświadczenie producenta, że jego maszyna spełnia wszystkie wymagania Dyrektywy maszynowej. Dokument ten musi zawierać identyfikację maszyny, wykaz zastosowanych norm zharmonizowanych oraz dane producenta. Deklaracja zgodności musi być podpisana przez upoważnioną osobę i zawierać datę wystawienia. Prawidłowo sporządzona deklaracja zgodności jest formalnym potwierdzeniem, że maszyna spełnia wymagania dyrektywy i jest gotowa do wprowadzenia na rynek.
Instrukcja obsługi
Instrukcja obsługi powinna być napisana w języku użytkownika końcowego i zawierać wszystkie niezbędne informacje dotyczące bezpiecznego montażu, użytkowania, konserwacji oraz ewentualnych napraw maszyny. Instrukcja musi być jasna, zrozumiała i dostosowana do poziomu wiedzy użytkownika. Starannie przygotowana instrukcja obsługi jest kluczowa do zapewnienia bezpiecznego użytkowania maszyny i minimalizowania ryzyka związanego z jej eksploatacją.
Prawidłowe oznakowanie maszyny
Znak CE powinien być umieszczony na maszynie w widocznym, czytelnym i trwałym miejscu. Należy się też upewnić, że na maszynie znajdują się informacje identyfikujące producenta oraz numer seryjny lub typ urządzenia. Prawidłowe oznakowanie CE w założeniu jest dowodem na przeprowadzenie oceny zgodności zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Dyrektywa maszynowa – problemy producentów
Mimo jasno określonych procedur producenci często napotykają trudności w uzyskaniu pełnej zgodności swoich produktów z Dyrektywą maszynową. Jeśli masz wątpliwości co do oceny zgodności i bezpiecznego użytkowania maszyn w Twojej firmie
Audyt CE – sposób, by uniknąć kar
Audyt i inspekcja wielu osobom nie kojarzą się zbyt dobrze, ale w przypadku oznaczenia CE i Dyrektywy maszynowej regularne audyty i inspekcje to sprzymierzeńcy producentów. Regularnie przeprowadzane przez ekspertów zajmujących się bezpieczeństwem maszyn mogą pomóc wytwórcom uniknąć sankcji i kar, również tych finansowych, czy wycofania ich produktów z rynku. I najważniejsze – czuwają nad bezpieczeństwem. Urządzenia, które nie spełniają wymagań Dyrektywy maszynowej, mogą bowiem stanowić zagrożenie dla zdrowia i życia użytkowników, co może prowadzić do poważnych wypadków i uszkodzeń. Nieprawidłowe oznakowanie produktów z kolei może skutkować utratą zaufania klientów i partnerów biznesowych.
Warto się przed tym ochronić i
Bibliografia:
- Dyrektywa maszynowa 2006/42/WE: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32006L0042
- Guide to application of the Machinery Directive 2006/42/EC Edition 2.3 – April 2024 (https://ec.europa.eu/docsroom/documents/60145)
- https://single-market-economy.ec.europa.eu/single-market/ce-marking_en?prefLang=pl
- PL-EN ISO 12100:2012 Bezpieczeństwo maszyn – Ogólne zasady projektowania – Ocena ryzyka i zmniejszanie ryzyka
