Analiza ryzyka: ocena i minimalizowanie zagrożenia związanego z maszynami
1. Wstęp
Certyfikacja maszyn CE to kluczowy element zapewnienia zgodności urządzeń z przepisami Unii Europejskiej. Każda maszyna wprowadzana na rynek musi spełniać mające zastosowanie wymagania Dyrektywy Maszynowej 2006/42/WE lub w przyszłości Rozporządzenia w sprawie maszyn 2023/1230, co ma za zadanie potwierdzać oznakowanie CE. Jest to nie tylko obowiązek prawny, ale także zapewnienie Producenta że maszyna jest bezpieczna dla użytkowników.
Brak certyfikatu CE (poprawna nazwa deklaracja zgodności WE) oznacza, że maszyna nie może być sprzedawana ani używana na terenie UE. Co więcej, odpowiedzialność za spełnienie wymagań spoczywa na producencie, importerze oraz użytkowniku. Jak więc wygląda cały proces certyfikacji maszyn CE i jakie są najczęstsze błędy, których należy unikać?
2. Podstawy prawne i wymagania dla maszyn
Certyfikacja maszyn CE opiera się na Dyrektywie Maszynowej 2006/42/WE, która określa zasady wprowadzania maszyn do obrotu w Unii Europejskiej. Aby spełnić odpowiednie wymagania dyrektywy, maszyna musi:
- być zgodna z zasadniczymi wymaganiami bezpieczeństwa i ochrony zdrowia.
- posiadać dokumentację techniczną, która potwierdza zgodność z normami.
- przejść proces oceny zgodności (w zależności od ryzyka może być wymagany udział jednostki notyfikowanej).
- mieć deklarację zgodności WE podpisaną przez producenta.
- być oznakowana symbolem CE, umieszczonym w widocznym miejscu.
Dodatkowo, w procesie certyfikacji maszyn i urządzeń istotną rolę odgrywają normy zharmonizowane, które pomagają w spełnieniu mających zastosowanie wymagań Dyrektywy Maszynowej.
3. Proces certyfikacji maszyn krok po kroku
Krok 1: Określenie, czy maszyna podlega Dyrektywie Maszynowej
Nie każdy wytwór jest maszyną i podlega certyfikacji maszyn CE w odniesieniu do Dyrektywy Maszynowej 2006/42/WE. Dyrektywa określa, które urządzenia podlegają jej przepisom – dotyczy to m.in. maszyn przemysłowych, urządzeń podnoszących, osprzętu do transportu oraz elementów bezpieczeństwa.
Krok 2: Ocena ryzyka maszyny
Każda maszyna musi być zaprojektowana w sposób minimalizujący zagrożenia. Ocena ryzyka obejmuje analizę potencjalnych zagrożeń oraz określenie, jakie środki bezpieczeństwa powinny zostać zastosowane.
Krok 3: Wybór odpowiedniej procedury oceny zgodności
Proces oceny zależy od kategorii maszyny. Niektóre urządzenia mogą zostać certyfikowane przez producenta, ale w przypadku bardziej niebezpiecznych maszyn (np. prasy hydrauliczne) wymagany jest udział jednostki notyfikowanej.
Krok 4: Sporządzenie dokumentacji technicznej
Dokumentacja techniczna powinna zawierać:
- opis maszyny i jej przeznaczenie,
- instrukcję obsługi maszyny,
- rysunki techniczne, schematy i specyfikacje,
- analizę ryzyka i sposoby jego redukcji,
- testy bezpieczeństwa i wyniki badań,
- ocenę zgodności maszyny,
- deklarację zgodności WE.
Krok 5: Sporządzenie deklaracji zgodności WE
Deklaracja zgodności WE musi zawierać m.in.:
- dane producenta,
- nazwę i model maszyny,
- odniesienie do stosowanych norm,
- podpis osoby upoważnionej do reprezentowania firmy.
W tym artykule opisujemy szerzej deklarację zgodności: https://jm-safety.pl/sporzadzenie-deklaracji-zgodnosci-i-nadanie-znaku-ce-jm-safety/
Krok 6: Oznakowanie CE
Po zakończeniu procesu certyfikacji maszyn na urządzenie należy nanieść oznakowanie CE, które jest potwierdzeniem jej zgodności z dyrektywą.
4. Najczęstsze błędy w certyfikacji maszyn
Brak pełnej dokumentacji technicznej – niekompletne dokumenty mogą skutkować odmową przyjęcia maszyny na rynek.
Nieprawidłowa ocena ryzyka – pominięcie niektórych zagrożeń prowadzi do potencjalnie niebezpiecznych sytuacji.
Błędy w deklaracji zgodności – brak podpisu, niepełne dane lub nieprawidłowe odniesienia do norm mogą poddać wątpliwości certyfikację maszyny.
Nielegalne oznakowanie CE – niektóre firmy nielegalnie umieszczają oznaczenie CE bez przeprowadzenia procesu certyfikacji. Takie działanie grozi karami finansowymi i wycofaniem maszyny z obrotu.
Błędne tłumaczenie instrukcji obsługi – niezgodność językowa instrukcji obsługi z rynkiem docelowym może skutkować uznaniem maszyny za niebezpieczną.
5. Konsekwencje braku certyfikacji CE
Nieprzestrzeganie wymogów Dyrektywy Maszynowej lub w przyszłości Rozporządzenia w sprawie maszyn i brak oznakowania CE może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych, w tym wysokich kar finansowych oraz zakazu sprzedaży maszyny na rynku UE. Więcej na ten temat przeczytasz w artykule:
https://jm-safety.pl/sankcje-prawne-i-kary-za-niezgodnosc-maszyn-z-wymogami-prawnymi-2/
Zadbamy o Twój spokój i długotrwałe korzyści dla Twojej firmy. Zdaj się na nas!
